Als je een eigen bedrijf wilt opstarten moeten er veel keuzes gemaakt worden, onder andere over de rechtsvorm. De rechtsvorm, ook wel ondernemingsvorm, van een bedrijf of organisatie is de juridische vorm waarin deze is gegoten. Die keuze is van belang aangezien er grote belangrijke verschillen zijn, bijvoorbeeld in de aansprakelijkheid en de belasting. Startende ondernemers twijfelen dan ook vaak of ze moeten kiezen voor een BV of een eenmanszaak.
De eenmanszaak
Allereerst is het belangrijk te weten wat de beiden rechtsvormen inhouden, te beginnen met de eenmanszaak. Dit is een bedrijfsvorm waarbij één persoon in alle opzichten verantwoordelijk is voor de onderneming. De eenmanszaak is een economische activiteit van de natuurlijke persoon die de onderneming drijft. Een eenmanszaak kan, ook al doet de naam anders vermoeden, wel personeel in dienst hebben.
De besloten vennootschap (BV)
Bij een BV is het kapitaal verdeeld in aandelen, die zijn in handen van één of meerdere aandeelhouders. De aandeelhouders zijn aansprakelijk voor het bedrag dat ze ingebracht hebben. De BV zelf is de rechtspersoon, een juridische constructie waardoor een abstracte entiteit (organisatie) op kan treden zoals een ‘natuurlijk persoon’ dat kan. Een rechtspersoon kan bijvoorbeeld bezittingen en schulden hebben, rechtszaken aanspannen en contracten afsluiten.
Eenmanszaak of BV? De verschillen
| BV | Eenmanszaak | |
| Oprichting | D.m.v. notariële akte | Nee |
| Inschrijving KvK | Ja | Ja |
| Verplicht kapitaal | Minimum startkapitaal van €0,01 | Nee |
| Bestuur | directie en eventueel aandeelhouders. De directeur (DGA) moet minstens €45.000 salaris uitgekeerd krijgen per jaar. | Een eigenaar |
| Aansprakelijkheid | Alleen de BV | Zakelijk én privé volledig aansprakelijk |
| Belastingen | Vennootschapsbelasting over de winst. Inkomstenbelasting over salaris en dividendbelasting als de winst privé wordt uitgekeerd. | Inkomstenbelasting over de winst |
| Belastingvoordeel | Bij een winst van meer dan €150.000 | Bij een winst van minder dan €150.000 |
| Werknemersverzekering | Nee, tenzij de directeur (DGA) zijn eigen ontslag niet kan voorkomen | Nee |
| Jaarrekening KvK | Ja | Nee |
Oprichting
Voor de oprichting van een eenmanszaak is alleen een bezoek aan de KvK nodig. Bij een BV is dit anders, voor het starten van een besloten vennootschap is een notaris nodig, ook is het sinds 2012 niet meer verplicht een minimum startkapitaal te bezitten.
Inschrijving KvK
Een BV moet ten aller tijde worden ingeschreven bij de KvK, of je een eenmanszaak moet inschrijven hangt ervan af of je bedrijf aan de criteria voor een onderneming.
Verplicht kapitaal
Het was vroeger zo dat een beginnend BV een startkapitaal van €18.000 moest hebben. Deze wet is in 2012 echter aangepast naar een minimaal startkapitaal van 1 cent, u kunt tegenwoordig dus met elk startkapitaal een BV opstarten.
Een eenmanszaak heeft geen startkapitaal nodig.
Bestuur
Een eenmanszaak heeft een eigenaar en een BV heeft een directie en eventueel aandeelhouders. De directeur (DGA) moet minstens €45.000 salaris uitgekeerd krijgen per jaar.
Aansprakelijkheid
De eigenaar van een eenmanszaak is volledig aansprakelijk voor het bedrijf, ook met zijn privévermogen. Bij een BV ligt dit anders, de BV is namelijk een rechtspersoon en daarmee zelf aansprakelijk, de eigenaren niet. Alleen bij wanbeleid is de directie aansprakelijk met zijn privévermogen.
Belastingen
Een eenmanszaak betaalt inkomstenbelasting over de winst, hiervoor gelden tarieven uit box 1 (belastbaar inkomen uit werk en woning). Als de Belastingdienst u als ondernemer erkent én voldoet aan het urencriterium heeft u recht op belastingvoordeel, de zelfstandigenaftrek en mkb-winstvrijstelling. Als starter kun je ook profiteren van een startersaftrek.
Bij een BV wordt er vennootschapsbelasting betaald over de winst, dit bedraagt 20% over de eerste €200.000 en daarna 25%. De directeur van een BV betaalt inkomstenbelasting over zijn salaris en dividendbelasting wanneer de winst privé wordt uitgekeerd.
Belastingvoordeel
Vanwege de verschillen in de belastingen bij een eenmanszaak en een BV loont de ene rechtsvorm meer dan de andere bij grote en kleinere winsten. Bij grote winsten (meer dan €150.000) loont de BV meer en bij lagere winsten (minder dan €150.000) loont de eenmanszaak beter.
Jaarrekening: een BV moet elk jaar fiscale stukken overleggen met KvK. De eisen van deze jaarrekening zijn afhankelijk van de grootte van het bedrijf, een eenmanszaak hoeft dit niet.
Waar moet je rekening mee houden bij de keuze tussen een eenmanszaak of BV?
Er zijn dus vele verschillen tussen een BV en een eenmanszaak, maar niet elk verschil is even belangrijk. De twee belangrijkste verschillen waar je rekening mee moet houden bij je keuze tussen een eenmanszaak of BV zijn:
- Winst: Hoeveel winst gaat jouw bedrijf maken? Blijft de winst onder de €150.000 dan loont de eenmanszaak. Boven de €150.000 winst is de BV belastingtechnisch voordeliger.
- Risico: Loopt je onderneming veel fiscaal risico? In dat geval is het verstandig om te kiezen voor een BV. Bij weinig risico volstaat een eenmanszaak.
Van eenmanszaak naar BV
Er bestaan verschillende manieren om van een eenmanszaak een BV te maken. Waarom zou je dit doen? Er zijn verschillende redenen om dit te doen, zoals minder persoonlijke aansprakelijkheid, fiscale voordelen, het spreiden van risico’s of om de onderneming makkelijker te kunnen verkopen. Het grootste verschil is dat na de omzetting de BV de onderneming drijft en niet u.
Naast het kiezen tussen een eenmanszaak of een BV moet je als starter nog veel meer keuzes maken. Lees daarom deze 5 tips voor als je een eigen bedrijf begint.
